Joseph Conrad "Nostromo" - O Ameryce Łacińskiej i człowieczej duszy

Joseph Conrad

Nostromo

Tytuł oryginału: Nostromo, a Tale of the Seaboard

Tłumaczenie: Stanisław Wyrzykowski

Wydawnictwo: Fundacja Nowoczesna Polska

Liczba stron: 500 (w formacie .epub)

 

 

 

 

Ameryka Łacińska to arena nieustannej kotłowaniny. Fale kolejnych rewolucji i przewrotów przetaczają się przez te ziemie, na których współegzystują ze sobą potomkowie autochtonów, niewolników, konkwistadorów oraz migrantów. Śledząc okoliczności powstania poszczególnych państw z tego regionu można zaryzykować tezę, że zamęt i chaos jest w niemałym stopniu cechą dziedziczną – dobrym przykładem jest choćby przypadek narodzin Panamy. Obszar tego kraju początkowo należał do wicekrólestwa Nowej Hiszpanii (od 1535), następnie do wicekrólestwa Nowej Granady (od 1717), później zaś jako prowincja wszedł w skład Wielkiej Kolumbii (od 1819), Kolumbii (od 1830 rok), by finalnie, z inspiracji USA, uniezależnić się w 1903 roku, czemu towarzyszył szereg niepokojów i tąpnięć. Ciekawą parafrazą historii Panamy jest powieść Nostromo. Opowieść z wybrzeża autorstwa Josepha Conrada znanego też jako Józef Korzeniowski (1857 – 1924), angielskiego pisarza polskiego pochodzenia.

Markéta Pilátová "Z Baťą w dżungli" - Polifoniczny portret geniusza

Markéta Pilátová

Z Baťą w dżungli

Tytuł oryginału: S Baťou v džungli

Tłumaczenie: Agata Wróbel

Wydawnictwo: Książkowe Klimaty

Seria: Czeskie Klimaty

Liczba stron: 307 (w formacie .epub)

Jednostki wybitne mają to do siebie, że trudno wtłoczyć je w gotowe schematy. Ich postępowanie czy przyjmowane postawy życiowe, jako, że nierzadko nie mieszczą się w przyjętych konwencjach, bywają niezrozumiałe i mogą stać się zarzewiem licznych kontrowersji. Ale z wielkimi, wręcz posągowymi osobistościami problemy miewają nie tylko ówcześni im ludzie – nawet po latach, gdy zasługi danych bohaterów zostają uznane (w mniejszym, bądź większym stopniu), to nadal pozostaje niemały kłopot. Jak bowiem pisać o ludziach, aż tak mocno wybijających się ponad ogół? Jak połączyć rzetelną faktografię (jej nadmiar może być nużący) z licznymi ciekawostkami (w przypadku zbytniego skoncentrowania się li tylko na anegdotkach nietrudno o spłycony i strywializowany biogram). Wydaje się, że bardzo dobrym przykładem książki, w której obie warstwy utrzymane są w pożądanej równowadze jest Z Baťą w dżungli, czyli fabularyzowana biografia Jana Antonína Baty pióra Markéty Pilátovej.

Ahmed Saadawi "Frankenstein w Bagdadzie" - Czarny humor, czarna rozpacz

Ahmed Saadawi

Frankenstein w Bagdadzie

Tytuł oryginału: فرانكشتاين في بغداد

Tłumaczenie: Magdalena Zawrotna

Wydawnictwo: Znak Literanova

Seria: Kairos

Liczba stron: 416

Jaki jest pożytek ze sprawiedliwości, która przychodzi po czasie? Sprawiedliwość potrzebna jest tu i teraz. Później przyjdzie bolesna zemsta – wieczna męka z rąk sprawiedliwego Pana, męka, która nigdy się nie skończy. To będzie zemsta. Jeśli zaś chodzi o sprawiedliwość, to musi się ona dokonać tu, na ziemi, przy świadkach [1]. Czy jednak sprawiedliwość w duchu Hammurabiego, sławetne oko za oko, ząb za ząb jest na dłuższą metę owocna? Czy surowa kara wymierzana z chłodną bezwzględnością pomaga ukrócić łańcuch przemocy, czy wręcz przeciwnie – tylko dorzuca do niego kolejne ogniwa? Ciekawych rozważań w tej materii zapewnia Frankenstein w Bagdadzie, powieść autorstwa Ahmeda Saadawiego (1973), irackiego pisarza, poety, scenarzysty i dokumentalisty.

Kōbō Abe "The Box Man" - Kartonowy labirynt

Kōbō Abe

The Box Man

Tytuł oryginału: Hako otoko

Tłumaczenie: E. Dale Saunders

Wydawnictwo: Penguin Books

Seria: Penguin Modern Classics

Liczba stron: 160

Minęła niemała chwila, odkąd siedzisz w tym dusznym i ciasnym pokoiku. Jedynym źródłem światła, które sączy się powoli i nieśmiało jest stara lampa, nie będąca jednak w stanie zwalczyć ogarniającej Cię ciemności. Widzę, że co rusz pochylasz się nad notatkami, które tak zawzięcie piszesz i czytasz, i korygujesz. Sądzisz, że uda Ci się wgryźć w tekst, który masz przed sobą? Przecież to zwykły bełkot wariata. Nieskładny i poplątany, perwersyjny i prowokujący. Lepiej sobie odpuść, bo w opinii niektórych szaleństwem można się zarazić, szczególnie, gdy się w nie zagłębiamy, usiłując dociec jego korzeni. Zresztą rób, co chcesz, Twoja wola. Ale następnym razem pomyśl nad lepszą kryjówką dla tego wielkiego kartonu, który zostało tak nieudolnie wciśnięty za szafę, że widać go nawet w tym półmroku. Ha! Zaskoczony? Kiedy zasnąłeś, ośmieliłem się przejrzeć te zapisane gęstym maczkiem zapiski. Kōbō Abe. The Box Man. Koniec Twojej psychicznej stabilności jest nieuchronny. Żegnaj. Ja spróbuję się wyrwać z tego sennego koszmaru, dla mnie jest jeszcze nadzieja.

Znajdź ją - audiobook - Lisa Gardner

audiobook

Lisa Gardner

Znajdź ją

(Find Her)
Detective D.D. Warren #8
tłumaczenie: Daria Kuczyńska-Szymala
czyta: Marta Grzywacz
Published 2017 by Sonia Draga
ISBN 9788381102629

Nie będę ukrywał, że Lisa Gardner to dla mnie coś więcej niż kolejne znane nazwisko z rozległej dziedziny literatury rozciągającej się pomiędzy takimi określeniami jak kryminał, thriller, powieść detektywistyczna i powieść psychologiczna. Gardner to swojego rodzaju marka gwarantująca nie tylko najwyższy w tym kanonie poziom, ale i niepowtarzalny sznyt sprawiający, iż jej powieść można poznać nawet jeśli będzie pozbawiona nie tylko okładki, ale i fragmentów zdradzających znanych bohaterów. Leitmotiv tej amerykańskiej pisarki to zwykli z pozoru ludzie uwikłani w niezwykłe wydarzenia – ludzie w zagrożeniu, którzy pod presją stają się osobami ponadprzeciętnymi. Ponadprzeciętnymi niekoniecznie w komiksowym stylu lub na modłę Chucka Norrisa, ale w takim bardziej subtelnym, survivalowym. To temat, który od zawsze mnie fascynował – granice woli przetrwania. Paradoks, iż często osoby predysponowane do zwycięstwa ulegają przeciwnościom, podczas gdy inne, których los nie obdarzył warunkami fizycznymi ani psychicznymi, które dałoby się wcześniej wykryć i określić jak atuty, potrafią przetrwać. Przetrwać różnorodne zagrożenia, od walki z siłami natury czy własnym ciałem, po konfrontację z przemocą, zarówno fizyczną jak i psychiczną. Lisa nie popada przy tym w rutynę, nie trzyma się jednej grupy wiekowej, jednej płci ani jednego środowiska. Jeśli do tego dodać klasyczne zalety dobrej literatury wspomnianego gatunku, czyli wciągającą narrację, podniecające żyłkę detektywa zagadki, szybką akcję i napięcie oraz niepowtarzalną atmosferę zagrożenia i klimat towarzyszący śledztwom w sprawie najcięższych gatunkowo przestępstw, to nie trzeba tłumaczyć, dlaczego na kolejną powieść spod pióra Lisy Gardner rzuciłem się pełen oczekiwań na coś rewelacyjnego.

Przewrotnie – jak się okazuje, zawsze może być lepiej, czyli Jedwabnik Roberta Galbraitha

Robert Galbraith

audiobook

Jedwabnik

(oryg. The Silkworm)
cykl: Cormoran Strike #2
tłumaczenie: Anna Gralak
czyta: Maciej Stuhr
Published 2014 by Wydawnictwo Dolnośląskie
ISBN: 9788327158239

Kiedy słuchałem Wołania kukułki, audiobooka otwierającego cykl powieściowy Cormoran Strike, którego protagonistą jest londyński prywatny detektyw o takim właśnie nazwisku, nie wiedziałem, że jego autor, czyli Robert Galbraith, to przyjęty wobec dorosłych czytelników pseudonim Joanne Murray znanej najbardziej jako J.K. Rowling. Galbraith to pseudonim, który firmuje twórczość adresowaną raczej do młodszych czytelników. Wołanie kukułki bardzo mi się spodobało, więc teraz przyszedł czas, bym już świadomy rzeczywistego autorstwa sięgnął po drugą odsłonę serii – Jedwabnika, również w formie audio, ponownie w interpretacji Macieja Stuhra.

Clive Gamble, John Gowlett i Robin I.M. Dunbar - skąd się wzięła potęga ludzkiego mózgu

Clive Gamble, John Gowlett i Robin I.M. Dunbar

Potęga mózgu

Jak ewolucja życia społecznego kształtowała ludzki umysł

(Thinking Big: How the Evolution of Social Life Shaped the Human Mind)
tłumaczenie: Radosław Kosarzycki
wydawnictwo: Copernicus Center Press 2017
liczba stron: 350

Skąd się wziął, jak i dlaczego powstał homo sapiens, to jedne z najważniejszych pytań, jakie stawia przed sobą ludzkość. Teolodzy twierdzili, że człowieka stworzył Bóg (przy czym teoretycy każdej religii twierdzili oczywiście, że to ich Bóg tego dokonał). Darwiniści twierdzili, że człowieka stworzyła ewolucja i że pochodzi on od małpy. Dziś nawet rozsądni ludzie wierzący nie próbują bronić tezy o boskim pochodzeniu człowieka, gdyż jeśli nawet to Bóg stworzył świat, człowieka w tym świecie jeszcze wtedy nie było. Poglądy Darwina też okazały się błędne. Dzisiejsze człowiekowate, szczególnie szympansy, z którymi mamy najwięcej wspólnego, miały z nami ostatniego wspólnego przodka przodka (ang. last common ancestor, LCA) około 7 milionów lat temu, więc ledwie chwilkę temu w skali wieku wszechświata. Choć w chwili obecnej nie mamy pojęcia, jak ten przodek mógł wyglądać, ponieważ nie odkryliśmy żadnego szkieletu, który można byłoby zidentyfikować jako LCA, to jednak wiemy na pewno iż nie wyglądał on jak szympans, gdyż LCA od szympansów oddziela te same siedem milionów lat niezależnej ewolucji, co homo sapiens.

Paulette Jiles "Nowiny ze świata" - Trochę o cywilizacji białego człowieka

Paulette Jiles

Nowiny ze świata

Tytuł oryginału: News of the World

Tłumaczenie: Tomasz Gałązka

Wydawnictwo: Czarne

Liczba stron: 198 (w formacie .epub)

 

 

 

 

Relacja zawiązująca się na linii jednostka – społeczeństwo to konstrukt niesłychanie złożony i skomplikowany, na którego podlegający ciągłym fluktuacjom kształt wpływ ma szereg czynników. Bo o tym, czy będziemy wegetować nam gdzieś na marginesie, czy trafimy na piedestał, czy może będziemy egzystować bez większych tąpnięć, nie wyróżniając się zbytnio od innych, decydują nie tylko nasze usposobienie czy charakter danej grupy w obrębie, której przychodzi nam funkcjonować. Nie mniej istotną sprawą jest choćby wspólnota doświadczeń – osoba z zupełnie odmiennego kręgu kulturowego, którą usilnie skłania się czy wręcz zmusza do porzucenia dotychczas prowadzonego żywota, bardzo łatwo może poczuć się osamotniona i zagubiona. Przystosowanie się do nowych okoliczności może być diabelnie trudne, szczególnie gdy tęsknota rozdziera nam serce za tym, co musieliśmy zostawić za sobą, o czym bardzo pięknie pisze Paulette Jiles (ur. 1943), amerykańska poetka i prozaiczka, autorka książki Nowiny ze świata.

Koncerny motoryzacyjne - statystki zmieniające perspektywę

Ech - ile rzeczy tylko nam się wydaje, że wiemy... Dziś kolejna statystyka, która pokazuje, jak większość z nas nie orientuje się nie tylko w hierarchii sił w świecie, ale nawet kto jest w danej chwili numerem jeden w danej dziedzinie...

Lepsze niż Purpurowe rzeki, czyli Lontano Jean'a-Christophe'a Grangé

audiobook

Jean-Christophe Grangé

Lontano

tłumaczenie: Krystyna Szeżyńska-Maćkowiak
czyta: Adam Bauman
wydanie: Sonia Draga 12-10-2016
ISBN: 9788379998890

Ponieważ telewizja dociera do znacznie większej liczbę odbiorców niż książka, siłą rzeczy Jean-Christophe Grangé, francuski pisarz, autor thrillerów, dziennikarz i scenarzysta znany jest przede wszystkim z adaptacji filmowych jego powieści. Chyba najchętniej oglądaną, która zresztą i mi przypadła do gustu, głównie ze względu na niepowtarzalny klimat, są Purpurowe rzeki. Z sentymentu do nich robiłem już dwa podejścia pod powieści tego twórcy (Kamienny krąg i Przysięga otchłani), jednak, delikatnie mówiąc, nie byłem zachwycony. Z tego powodu po Lontano sięgnąłem pełen po równi obaw, co i oczekiwań, za którymi z kolei przemawiały wysokie oceny na goodreads.com. Postawiłem na książkę czytaną przez Adama Baumana.

Tajemnicze aspekty Tajnej historii Polski Olgi Branieckiej

Tajna historia Polski

Olga Braniecka

W okresie od 9 września 2007 do 1 marca 2009 roku w Programie 1 Polskiego Radia emitowano w każdą niedzielę audycję Tajna Historia Polski. Formułą programu była rozmowa na wybrany temat prowadzona z zaproszonym gościem, z reguły historykiem, przez Olgę Braniecką. Rozmawiano o historii najnowszej, głównie obracając się w okresie od międzywojnia do upadku PRL, choć i sięganie po przyległe do tego przedziału czasy też się zdarzało. Na warsztat brano problemy niezwykle ważne i interesujące. W marcu 2009 roku, podobno nagle i niespodziewanie, audycję zdjęto z ramówki bez podania przyczyn. Wybrane audycje były dostępne przez krótki czas na stronach witryny Polskiego Radia, ale i one zostały usunięte (obecnie dostępnych jest tylko kilka archiwalnych odcinków).