"The Gigolo" Françoise Sagan - Witaj smutku w pigułce

Françoise Sagan

The Gigolo

Tytuł oryginału: Le gigolo 

Tłumaczenie: Joanna Kilmartin

Wydawnictwo: Penguin Books

Seria: Penguin Modern 

Liczba stron: 50

Format: papier

 

Związek między dwójką ludzi, niezależnie od tego czy chodzi o małżeństwo, konkubinat czy też układ między kochankami, to konstrukt niesłychanie skomplikowany, a przy tym zmienny, nietrwały, nieustannie fluktuujący, bowiem podatny jest on na działanie bodźców zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Stąd, wierne i czułe trwanie przy swoim boku na przestrzeni lat, dla niejednej pary może być niemożliwym do osiągnięcia wyzwaniem, o czym w swojej prozie przypomina francuska pisarka Françoise Sagan (1935 – 2004) – dobrą próbką jej prozy dla tych, który zastanawiają się, czy warto po nią sięgnąć, jest zbiór The Gigolo trzydziesty pierwszy tom serii Penguin Modern wydawnictwa Penguin Classics.

"Czyste nieczyste" Sidonie-Gabrielle Colette - Poszukiwanie granicy między akceptowalnością a odrzuceniem

Sidonie-Gabrielle Colette

Czyste nieczyste

Tytuł oryginału: Le pur et l'impur 

Tłumaczenie: Katarzyna Bartkiewicz

Wydawnictwo: W.A.B.

Seria: Nowy Kanon  

Liczba stron: 160

Format: papier 

 

 

Egzystencja w opozycji do powszechnie przyjętych standardów to rzecz niełatwa, ba, nierzadko to wyzwanie, któremu bardzo trudno jest podołać. Kiedy przytłoczeni zostajemy komunikatami, że nasze postępowanie, przyjmowane postawy czy wyznawane idee są niewłaściwe, złe czy nieodpowiednie, nie sposób powstrzymać się przed momentem refleksji. A kiedy minie już ta chwila słabości, gdy skonstatujemy, że rzeczywiście różnymi się od innych i to na tyle znacząco, że zostaje nam to wyraźnie zasygnalizowane, ale nie zamierzamy się ugiąć i z tej naszej odmienności rezygnować, może pojawić się pokusa, by bliżej się jej przyjrzeć i spróbować zrozumieć, na czym polega jej istota. Wydaje się, że tego typu motywacja mogła kierować francuską pisarką Sidonie-Gabrielle Colette (1873 – 1954), przy pisaniu powieści Czyste, nieczyste.

"Meteorolog" Olivier Rolin - O dramacie narodu przez pryzmat dramatu jednostki

Olivier Rolin

Meteorolog

Tytuł oryginału: Météorologue

Tłumaczenie: Anna Michalska

Wydawnictwo: Noir sur Blanc

Liczba stron: 145

Format: .epub

 

 

 

Władza, a w szczególności władza w systemach totalitarnych, potrzebuje oponentów. Przeciwnicy są o tyle niezbędni, że można zrzucić na nich winę za własne nieudolne działania, zaś w obliczu potencjalnej konfrontacji z ich zagrażającymi nam oddziałami, łatwiej jest zjednać sobie zastraszonych obywateli, ograniczając jednocześnie ich prawa. Konieczność zwalczania groźnego i podstępnego rywala to dobra wymówka do wprowadzenia „tymczasowych” wyrzeczeń, ograniczeń i specjalnych środków. Stąd każdy szanujący się dyktator wskazuje takie nieprzyjazne grupy, przy czym odbywa się to według różnego klucza. W przypadku nazistowskich Niemiec głównymi antagonistami są Żydzi – podludzie odpowiedzialni za klęskę Niemiec w trakcie I wojny światowej, za traktat wersalski i jego upokarzające dla Rzeszy postanowienia, za bycie brudem zanieczyszczającym niemiecką sztukę, literaturę, teatr, muzykę i prasę. O ile hitlerowscy oprawcy tworzą dość jasno i klarownie definicje swoich adwersarzy, o tyle zgoła inne podejście praktykują stalinowscy siepacze. W Związku Socjalistycznym Republik Radzieckich wraz z dojściem do władzy bolszewików pojawia się określenie „wróg ludu” (ros. Враг народа), które jest zbiorczą nazwą dla  wszystkich rzeczywistych lub potencjalnych przeciwników sowieckich rządów. Poszczególne fale terroru komunistycznego, szczególnie za czasów Stalina u steru, rozszerzają zakres pojęcia „wróg ludu” na kolejne grupy społeczne oraz dodają do niego wszystkie osoby skazane z Artykułu 58 radzieckiego kodeksu karnego, tj. przepisu, na podstawie którego aresztowano podejrzanych o działalność kontrrewolucyjną (sabotaż, dywersja, szpiegostwo, wroga propaganda, itd.). W praktyce „wrogiem ludu” może zostać każdy obywatel ZSRR i to w każdym momencie swojej egzystencji, bez względu na zasługi czy osiągnięcia na rzecz komunistycznego ustroju. Boleśnie przekonuje się o tym Aleksiej Wangengheim (1881 – 1937), radziecki uczony, którego tragiczne losy zostają przybliżone w książce Meteorolog, autorstwa Oliviera Rolina (ur. 1947), francuskiego dziennikarza i pisarza.

"Zima w Sokcho" Elisa Shua Dusapin - Minimalistyczna opowieść o międzyludzkich relacjach

Elisa Shua Dusapin

Zima w Sokcho

Tytuł oryginału: Hiver à Sokcho 

Tłumaczenie: Maria Schneider

Wydawnictwo: Kwiaty Orientu

Liczba stron: 162

Format: papier

 

 

Spienione fale rozbijają się o opustoszałą plażę, delikatnie oprószoną śniegiem. Bezkresne morze hipnotyzuje swoim metodycznym szumem. Wędrujesz po falochronie, stopniowo oddalając się od brzegu. Wreszcie Twoim oczom ukazują się one – majestatyczne góry Taebaek. Ich ostre, ośnieżone wierzchołki drapią niebo po brzuchu, które jednak pozostaje obojętne na te pieszczoty. Gdy kontemplujesz ten cudowny widok, kątem oka dostrzegasz, że mimo kapryśnej pogody, ktoś jeszcze zdecydował się na spacer. Przyglądasz się, czekasz. Wreszcie zbliża się na tyle, że możesz dostrzec jego rysy twarzy. Raczej nietutejszy. Cudzoziemiec. Mina ni to zafrasowana, ni zadumana. Czego tu szuka? Hm… Ale na dobrą sprawę, czego szukasz tu Ty? Młoda, wykształcona i inteligentna kobieta, po studiach w Seulu, pracująca w zapyziałym pensjonacie, w prowincjonalnym Sokcho?

"Bratnia dusza" David Diop - O szaleństwie z zemsty zrodzonym

David Diop

Bratnia dusza

Tytuł oryginału: Frère d’âme 

Tłumaczenie: Jacek Giszczak

Wydawnictwo: Cyranka

Liczba stron: 103

Format: .epub

 

 

Są wydarzenia, które pozostawiają na nas niezatarty ślad. Piętno, którego nie da się zmazać, osad uparcie gromadzący się na dnie naszej duszy. Wspomnienia, które dręczą. Wewnętrzne głosy, które prześladują. Doświadczeniami tego typu są z pewnością śmierć oraz wojna, dwa potężne żywioły, nierozerwalnie ze sobą powiązane, których traumatyczna siła może okazać się otchłanią brutalnie zaburzającą naszą psychiczną równowagę. Przypomina nam o tym francuski pisarz David Diop (ur. 1966), autor powieści Bratnia dusza.

"Z zamku do zamku" Louis-Ferdinand Céline - Sigmaringeński statek głupców

Louis-Ferdinand Céline

Z zamku do zamku

Tytuł oryginału: D'un château l'autre

Tłumaczenie: Oskar Hedemann

Wydawnictwo: Czuły Barbarzyńca

Seria: Biblioteka

Liczba stron: 448

Format: papier

 

Wiadomo, jak się do tego zabrać: urabiać tak, aby nie było za bardzo rozmyte… i wyszywać igiełką! Na przykład tak: tutaj krótki fragment wspomnień! Tam znowu inny ochłap… jakiś fakt historyczny, i ciągle pracowicie dziergasz, jeszcze jedno wspomnienie… [1]. Autobiografia to specyficzny kawałek chleba. Nie można folgować kaprysom fantazji, za to wyimki z własnego bytu należy przedstawić w odpowiednim świetle (tu pojawia się już pierwsze poważne wyzwanie, bowiem zadecydować należy, które wybrać), by przykuć czytelniczą uwagę (no, chyba że jesteśmy narcyzami taplającymi się w miłości własnej, przeświadczonymi, że nie ma nic bardziej interesującego niż kolejne rozdziały z księgi naszego żywota, ale tutaj może czekać nas niemiłe rozczarowanie, kiedy okaże się, że brak jest chętnych na poznawanie naszych rozbudowanych, dokładnych i w żaden sposób nieprzyciętych wynurzeń). Pisanie o sobie samym to proces mocno zindywidualizowany i stąd trudno jest się go nauczyć, ale wydaje się, że niezłym pomysłem jest podpatrzyć, jak radzą sobie w tej materii inni, a szczególnie ci, którym dobrze to wychodzi. Stąd niezłym przewodnikiem po fachu spisywania własnego życiorysu wydaje się być żyjący w latach 1894 – 1961 francuski pisarz Louis-Ferdinand Céline (właśc. Louis-Ferdinand Destouches), autor książki Z zamku do zamku, z której pochodzi cytat otwierający tekst.

Frédéric Martel „Sodoma. Hipokryzja i władza w Watykanie”

Frédéric Martel

Sodoma. Hipokryzja i władza w Watykanie

tytuł oryg.

Sodoma: Enquête au coeur du Vatican (2019)

to wydanie:
tłumaczenie:
Anastazja Dwulit
Elżbieta Derelkowska
Jagna Wisz
format: audiobook
czyta: Adam Bauman
wydanie:
Agora S.A. 2019

ISBN: 9788326828225

Lekturą kwietnia 2023 w moim, czyli rawskim, Dyskusyjnym Klubie Książki była głośna książka Frédérica Martela, francuskiego człowieka wielu talentów i wielkiej energii - prawnika, politologa, filozofa, socjologa, nauczyciela akademickiego, dziennikarza i pisarza, doktora nauk społecznych, urzędnika państwowego, dyplomaty, no i oczywiście autora książek tłumaczonych na wiele języków świata. Tytuł „Sodoma. Hipokryzja i władza w Watykanie” nie był dla mnie szczególnie pociągający, gdyż o rozbieżnościach między wizerunkiem propagandowym wielkich religii, a rzeczywistym stanem ich kapłanów, w szczególności stojących wysoko w hierarchii, od dawna mam swoje zdanie, więc nie spodziewałem się tutaj żadnego objawienia. Obawiałem się raczej jakiegoś gniota obliczonego na tanią sensację, na wygrywanie poczytności poprzez podgrzewanie antykościelnych i antyklerykalnych nastrojów wywoływanych na całym świecie przez wciąż nowe i nowe wpadki kleru, który niezmiennie się zachowuje, jakby nigdy się niczego z przeszłości nie chciał nauczyć i miał gdzieś nie tylko uczciwość, prawość i dobro, nie tylko głoszone przez siebie hasła, nie tylko dobro samego Kościoła i chrześcijaństwa, ale nawet swoje własne w dłuższej perspektywie czasowej. Zresztą, jeśli ktoś wierzy, że władca państwa czy polityk wysokiej rangi może mieć czyste ręce, to… takie litościwe niedomówienie. A przecież Watykan to nie tylko centrum wiary, ale i stolica państwa, więc…

"Rigadoon" Louis-Ferdinand Céline - O wojennym poplątaniu

Louis-Ferdinand Céline

Rigadoon

Tytuł oryginału: Rigodon

Tłumaczenie: Ralph Manheim

Wydawnictwo: Delacorte Press / Seymour Lawrence

Liczba stron: 242

Format: .epub

 

 

Wojna. Wojna. Wojna. Strach, zniszczenie, spustoszenie. Pot, krew i łzy. Chaos, hałas, kakofonia. Smród, fetor, brud. Ucieczka, tymczasowe schronienia, błąkanie się, wałęsanie, podróż w nieznanym kierunku, podróż bez mapy, podróż bez planów. Wojna, szczególnie z punktu widzenia cywila, to doświadczenie przejmujące i traumatyczne, które ukazuje najobrzydliwsze oblicza ludzkiej cywilizacji. Całe zastępy mniej lub bardziej zdolnych umysłów zaprzęgnięte zostają bądź to do czystej destrukcji bądź do kreowania broni pozwalającej zwiększyć stopień i efektywność unicestwiania bliźniego. Śmierć staje się najwyższym celem, w obliczu którego zasady morale blakną, stają się mniej istotne i łatwiejsze do zignorowania. W takich okolicznościach przetrwanie jednostki bywa mocno problematyczne, bowiem podejmowane wybory i działania, co rusz rozbijają się o nieprzyjazne rafy ślepego trafu, który w wojennych realiach bywa niezwykle agresywny – zbłąkana kula, nalot bombowy, niestabilne ruiny, słowem, cała paleta najwymyślniejszych czynników, mogą zakończyć człowieczy żywot w mgnieniu oka. Przypomina nam o tym, żyjący w latach 1894 – 1961, francuski pisarz Louis-Ferdinand Céline (właśc. Louis-Ferdinand Destouches), autor książki Rigadoon.

"Nierozłączne" Simone de Beauvoir - O sile przyjaźni

Nierozłączne

Simone de Beauvoir

Tytuł oryginalny: Les Inséparables

Tłumaczenie: Regina Gromacka

Wydawnictwo: Marginesy

Liczba stron: 111

Format: .epub

 

 

Przyjaźń to bliskie i serdeczne, a zarazem bardzo silne stosunki z drugą osobą, które budowane są w oparciu o wzajemną życzliwość oraz zaufanie. Prawdziwy przyjaciel czy przyjaciółka to skarb, który docenia się szczególnie w chwilach trudnych, kiedy los boleśnie nas doświadcza, bowiem właśnie wtedy możemy liczyć na wsparcie i otuchę bliskich nam osób. Już sama obecność przyjaciela czy przyjaciółki w okolicznościach, gdy inni się od nas odwracają, jest potężnym bodźcem pomagającym przetrwać niemiłe momenty. Z tego też względu strata tak wartościowej osoby jest zawsze wyjątkowo niełatwym przeżyciem, które wstrząsa do samych trzewi. Przypomina nam o tym m.in. Simone de Beauvoir (1908 – 1986), francuska pisarka, filozofka i feministka, autorka noweli Nierozłączne.

"Letter to My Mother" Georges Simenon - Gorzkie pojednanie

Georges Simenon

Letter to My Mother

Tytuł oryginału: Lettre à ma mère

Tłumaczenie: Ralph Manheim

Wydawnictwo: Penguin Books

Seria: Penguin Modern

Liczba stron: 60

 

 

 

Śmierć to proces nieodwracalny. To kres człowieczej wędrówki. To bezpowrotnie utracona szansa bezpośredniej komunikacji i właśnie świadomość tego, że zmarły nie podejmie już z nami żadnej dyskusji, nierzadko okazuje się katalizatorem do szeregu dygresji, poświęconych naszej relacji. To spojrzenie na wspólną przeszłość naznaczone poczuciem straty bywa znacznie dojrzalsze i wielowymiarowe, o czym przypomina nam choćby Georges Simenon (1903 – 1989), belgijski pisarz tworzący w języku francuskim, autor autobiograficznego eseju Letter to My Mother.

„Napoleon i jego epoka. Tom 1. Bóg wojny (1769-1804)” Roger Peyre - dzieło i archaiczne, i aktualne

Roger Peyre

Napoleon i jego epoka

Tom 1. Bóg wojny (1769-1804)

tytuł oryginału: Napoleon 1er Et Son Temps (1888? [1] )
tłumaczenie: Władysław Bukowiński
audiobook
czyta: Roch Siemianowski
długość nagrania: 17 godzin 6 minut
wydawnictwo: Łukasz Tomys Publ. 2021
ISBN: 9788382333558

Jean-Christophe Grangé, Kongo requiem - aż żal, że to koniec

Jean-Christophe Grangé

Kongo requiem

(oryg. Congo Requiem)

cykl: (Ervan Morvan #2)

tłumaczenie: Krystyna Szeżyńska-Maćkowiak

audiobook

czyta: Adam Bauman

Sonia Draga 2017

ISBN: 9788381100809

Jean-Christophe Grangé, współczesny (ur. 1961) francuski pisarz, dziennikarz i scenarzysta, znany jest głównie z ekranizacji powieści Purpurowe rzeki. Komu podobał się, tak jak mnie, klimat wspomnianego filmu (książki jak dotąd nie czytałem), tego na pewno tym bardziej wciągnie powieść Lontano, o której już kiedyś pisałem. Dla mnie była to tak wyborna rozrywka, że jedyną logiczną rzeczą było zapolowanie na drugą część przygód Ervana Morvana i jego patologicznej rodzinki zatytułowaną Kongo requiem.

Gaétan Nocq "Raport W. Opowieść rotmistrza Pileckiego" - Do piekła i z powrotem

Gaétan Nocq

Raport W. Opowieść rotmistrza Pileckiego

Tytuł oryginału: Le rapport W. Infiltré à Auschwitz

Tłumaczenie: Olga Mysłowska

Wydawnictwo: Marginesy

Liczba stron: 264

W historii ludzkiej cywilizacji niejednokrotnie dochodzi do wytworzenia się bardzo specyficznych okoliczności, w których to idee humanistyczne ulegają zawieszeniu. Najoczywistszym przykładem jest wojna, czyli okres dewaluacji praw jednostki, powszechnego upodlenia i zbydlęcenia oraz upadku moralnych zasad i wzorców. To właśnie w trakcie wojny, w imię szumnych i podniosłych haseł, dokonuje się masowej eliminacji osobników uznanych za wrogów (nierzadko wedle dość mglistych kryteriów), stąd każdy konflikt to ogrom ofiar ludzkich, w sporej mierze niewinnych (tj. nie zaangażowanych bezpośrednio w walkę). Ale nawet na tym oceanie barbarzyństwa można znaleźć wysepki tak nieludzkiego okrucieństwa, że zetknięcie się z nim szokuje i poraża. Podczas II wojny światowej taką świątynią amoralności był niewątpliwie Konzentrationslager Auschwitz, czyli zespół niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozu zagłady, funkcjonujący w latach 1940 – 1945 w Oświęcimiu (niem. Auschwitz), który pochłonął ponad 1,3 mln ludzkich istnień. Trudno wyobrazić sobie, by ktoś dobrowolnie dał zamknąć się w tej nazistowskiej fabryce śmierci, z której wychodziło się najczęściej przez krematoryjny komin, ale tak właśnie postąpił Witold Pilecki (1901 – 1948), rotmistrz kawalerii Wojska Polskiego – okoliczności oraz przebieg niezwykłej misji, jakiej podjął się Pilecki w KL Auschwitz możemy poznać, sięgając po komiks Raport W. Opowieść rotmistrza Pileckiego, autorstwa francuskiego rysownika Gaétana Nocq (ur. 1968).

Lepsze niż Purpurowe rzeki, czyli Lontano Jean'a-Christophe'a Grangé

audiobook

Jean-Christophe Grangé

Lontano

tłumaczenie: Krystyna Szeżyńska-Maćkowiak
czyta: Adam Bauman
wydanie: Sonia Draga 12-10-2016
ISBN: 9788379998890

Ponieważ telewizja dociera do znacznie większej liczbę odbiorców niż książka, siłą rzeczy Jean-Christophe Grangé, francuski pisarz, autor thrillerów, dziennikarz i scenarzysta znany jest przede wszystkim z adaptacji filmowych jego powieści. Chyba najchętniej oglądaną, która zresztą i mi przypadła do gustu, głównie ze względu na niepowtarzalny klimat, są Purpurowe rzeki. Z sentymentu do nich robiłem już dwa podejścia pod powieści tego twórcy (Kamienny krąg i Przysięga otchłani), jednak, delikatnie mówiąc, nie byłem zachwycony. Z tego powodu po Lontano sięgnąłem pełen po równi obaw, co i oczekiwań, za którymi z kolei przemawiały wysokie oceny na goodreads.com. Postawiłem na książkę czytaną przez Adama Baumana.

Albert Camus i Dżuma - lektura na czasie

Albert Camus

Dżuma

tytuł oryginału:La Peste
tłumacz: Joanna Guze
wydawnictwo: Państwowy Instytut Wydawniczy 1957
liczba stron: 254

Lekturą przewidzianą na pierwsze po wakacjach spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki w Rawie Mazowieckiej była książka francuskiego noblisty, która okazała się pozycją wyjątkowo na czasie w związku z COVID-19. Chodzi oczywiście o powieść Dżuma, której autorem jest Albert Camus, pisarz, dramaturg, eseista i reżyser teatralny, tworzący również pod różnymi pseudonimami (Vincent Capable, Jean Meursault, Louis Neuville, Demos, Irenée). Dzieło było za moich czasów lekturą szkolną drugiego rzutu, ale nasza polonistka uznała inne pozycje za ważniejsze, w związku z czym dopiero teraz miałem okazję przeczytać książkę, która po raz pierwszy ukazała się drukiem w 1947 roku.

Dai Sijie "Kompleks sędziego Di" - Wojaże chińskiego psychoanalityka

Kompleks sędziego Di

Dai Sijie

Tytuł oryginału: Le complexe de Di

Tłumaczenie: Krystyna Sławińska

Wydawnictwo: MUZA S.A.

Liczba stron: 352

 

 

 

Błędny rycerz ratujący z opresji damę swojego serca to atrakcyjny motyw literacki, za sprawą którego można wprowadzić czytelnika w świat przygód rozgrywających się w niezwykłych krainach. W dodatku wątek ów jest na tyle uniwersalny, że z powodzeniem można go trawestować i bawić się nim, dostosowując go do współczesnych realiów, uzyskując oryginalne historie z intrygującą wymową. Najlepszym tego przykładem jest powieść Kompleks sędziego Di, pióra Sijie Dai (ur. 1954), pochodzącego z Chin francuskiego pisarza i reżysera.

Simone de Beauvoir "Starość" - O zmierzchu człowieczego żywota

Starość

Simone de Beauvoir

Tytuł oryginału: La Vieillesse

Tłumaczenie: Zofia Styszyńska

Wydawnictwo: Czarna Owca

Liczba stron: 656

 

 

 

 

Starość to ten etap życia, do którego mało komu jest śpieszno. Tyle, że niechęć czy lęk nie są żadnymi sposobami opóźnienia tego, co nieuchronne – nikt, kto przedwcześnie nie umrze, nie jest w stanie uniknąć sędziwego wieku i związanych z nim niedogodności. Człowiek współczesny niezbyt chętnie myśli o tym, co czeka go w przyszłości, oddając się chwili bieżącej, sycąc zmysły pięknem i przyjemnościami. Apoteoza ciała sprawia, że młodość jawi się jako rzecz wysoce pożądana – wymyślane są kolejne sposoby jej zachowania. Z kolei starość kojarzona jest raczej z brzydotą, zniedołężnieniem i słabością, z racji czego w kulturze popularnej jest na ogół traktowana niczym temat tabu. Jak jednak zmieniał się stosunek człowieka do tego schyłkowego okresu ziemskiej wędrówki? Czy ludzka cywilizacja zawsze postrzegała go z trwogą przemieszaną z niechęcią? Próby podjęcia odpowiedzi na to niełatwe pytanie podjęła się Simone de Beauvoir (1908 – 1986), francuska pisarka, filozofka i feministka, autorka eseju Starość.

Alfred Jarry "Nadsamiec. Powieść nowoczesna" - Od człowieka do maszyny

Nadsamiec. Powieść nowoczesna

Alfred Jarry

Tytuł oryginału: Le Surmâle

Tłumaczenie: Wawrzyniec Brzozowski, Jan Gondowicz 

Wydawnictwo: Korporacja Ha!art

Seria: Proza obca

Liczba stron: 152

Są książki, które szokują i zdumiewają już od pierwszej strony. W głowie wciąż mamy osad pozostawiony przez okładkę, myśli towarzyszą osobom tłumaczy, w pamięci pobrzmiewają jeszcze słowa z obwoluty, a tu nagle: bach. Nieprzygotowany czytelnik dostaje po głowie niczym obuchem zdaniem, wobec którego nie można przejść obojętnie, które z góry zasygnalizuje, że proza, z jaką przyjdzie się nam zmierzyć nie należy do kategorii rzeczy oczywistych i układnych. Prędzej mówić można o wijącym się potworze, nie dającym poddać się łatwym interpretacjom i analizom, a przypominającym bardziej ruchome piaski, tj. literacką pułapkę, do skonstruowania której wykorzystano nasze oczekiwania, ale i intelektualne wygodnictwo. Takim właśnie dziełem (przynajmniej pozornie) jest Nadsamiec. Powieść nowoczesna pióra Alfreda Jarry’ego (1873 – 1907), francuskiego poety, prozaika i dramatopisarza, a przy tym zapalonego cyklisty czy twórcy patafizyki.

Maryse Condé "Ja, Tituba, czarownica z Salem" - Czarownica z Barbadosu

Ja, Tituba, czarownica z Salem

Maryse Condé

Tytuł oryginału: Moi, Tituba sorcičre

Tłumaczenie: Krystyna Arustowicz

Wydawnictwo: W.A.B.

Seria: Z miotłą

Liczba stron: 284

Odmienność, w jakiejkolwiek formie, od zarania dziejów wzbudza nieufność w ludzkich skupiskach. Jednostki w zbyt dużym stopniu wyróżniające się na tle ogółu, czy to w pozytywnym czy w negatywnym sensie, spotykają się z podejrzliwością, która w stosownych warunkach bardzo łatwo przekształca się we wrogość. Z racji tego, że inność jest kwestią często przejawiają się w stosunkach międzyludzkich, jest to motyw, po który często sięga też literatura. Niedawno przeczytanym przeze mnie przykładem książki, w której podjęto tę tematykę jest powieść Ja, Tituba, czarownica z Salem, autorstwa Maryse Condé (ur. 1937), francuskiej pisarki pochodzącej z Gwadelupe.

Eugène Dabit "Hôtel du Nord" - Pocztówka z robotniczej dzielnicy

Hôtel du Nord

Eugène Dabit

Tytuł oryginału: Hôtel du Nord

Tłumaczenie: Danuta Knysz-Rudzka

Wydawnictwo: Książka i Wiedza

Seria: Koliber

Liczba stron: 192



 
 

Łacińskie słowo protrahere oznacza wyjawianie, pokazywanie, wydobywanie na światło dzienne. To właśnie od tego wyrazu wywodzi się rzeczownik portret, oznaczający wizerunek konkretnej osoby lub danej grupy osób. Jak przekonują nas dzieła najwybitniejszych artystów, portret nie jest wyłącznie jak najdokładniejszym i najwierniejszym odzwierciedleniem przeniesionym na artystyczny nośnik. Jego sednem jest uchwycenie duszy wybranego obiektu – wykonane odbicie winno cechować się swoistą autonomią i tchnąć własnym życiem. Sprawa to oczywiście niełatwa, ale takich dobrych konterfektów nie brakuje, o czym przekonuje nas choćby literatura – dla przykładu Hôtel du Nord pióra francuskiego pisarza Eugène’a Dabit (1898 – 1936) to intrygujący portret paryskich mieszkańców robotniczych dzielnic.