„Wyjaśnienie religijne zakłada, że zamachowcy-samobójcy są fanatykami, którzy zbyt daleko posunęli się w swojej wierze. Rzeczywiście, zamachowcy samobójcy wykazują sporą religijność, lecz niektóre dane wskazują również na to, że nie są oni bardziej religijni niż pozostali członkowie ich społeczności. (…) samobójcze zamachy bombowe stanowią problem o naturze świeckiej, który często jest przesłaniany retoryką religijną.”
Philip Zimbardo i John Boyda Paradoks czasu
I tu właściwie mogłabym się zgodzić, choć podejrzewam, że autor cytatu użył uogólnienia, skądinąd zwykle potrzebnego i wygodnego.
OdpowiedzUsuńMówi się o terrorystach jako religijnych fanatykach, faktycznie, ale niewielu zastanawia się, jacy terroryści, skąd i o co. Przylepia się łatkę na całą grupę zamachowców-samobójców, nie wnikając w szczegóły. Mogę się oczywiście mylić, ale do takiego wniosku doszłam słuchając wywodów w mediach.
Bardzo podobne przesłanie niesie ze sobą książką "Czarna msza. Apokaliptyczna religia i śmierć utopii" J. Gray'a. Wydaje mi się, że ta pozycja w wielu punktach zazębia się z twórczością, czy też poglądami Zimbardo.
OdpowiedzUsuńZimbardo to nie tylko poglądy, ale przede wszystkim wiedza oparta na rzetelnych badaniach, Ambrose :) A Czarną mszę mam zapisaną na zaś. Niestety już od dość dawna mam ją zapisaną ;)
Usuń
OdpowiedzUsuńReligia daje im niestety narzędzie, które wykorzystują...
Najczęściej w dziejach tak bywało, że religia nie temu służyła, co głosiła.
UsuńSzczerze mówiąc bardziej wbił mi się do głowy ten fragment "Paradoksu czasu", w którym Zimbardo pisze, że nieuwzględnianie postrzegania przyszłości transcendentalnej u potencjalnych terrorystów sprawia, że zachodnia 'wojna z terrorem' nie może być wygrana. Sami terroryści-samobójcy nie pochodzili z biednych rodzin bez perspektyw na wygodne życie w doczesności, to byli przedstawiciele klasy średniej, którzy odrzucili to, co materialne. Ja zrozumiałam, że dopóki muzułmanie nie będą bardziej cenić teraźniejszości i przykładać wagę do sukcesu w zachodnim tego słowa rozumieniu, walczymy zupełnie nieadekwatnymi metodami z przeciwnikiem, którego motywacji kompletnie nie rozumiemy.
UsuńMuszę wrócić do tego rozdziału bez dwóch zdań. Najwyraźniej człowiek czyta to, co chce przeczytać ;-/
W tym fragmencie w połączeniu z tym, o którym Ty wspominasz, chodzi o to, że z jednej strony podłoże religijne jest silne i pozwala łatwiej dokonać pożegnania z tym światem, a z drugiej, samo w sobie, nie wystarcza do tego, by zostać samobójcą. Nie ten zostanie samobójcą, kto bardziej religijny, a kto mocniej zmanipulowany. To ujęcie jednostkowe. Ujęcie społeczne - religia może być pomocną ideologią do napędzania samobójczego terroryzmu (równie dobrze może to być ideologia świecka), ale w praktyce stoją za nią manipulatorzy mający cele jak najbardziej świeckie.
UsuńSprawa jest bardziej skomplikowana. Czynników sprzyjających terroryzmowi jest wiele. Z samej teorii konfliktu asymetrycznego wynika konieczność podjęcia działań terrorystycznych w momencie osiągnięcia kreślonego stopnia asymetryczności sił. W końcu nie jest to wynalazek naszych czasów. Terroryzm samobójczy to logiczna odmiana terroryzmu, która musi się objawić w określonych warunkach. Temat ogólnie fascynujący.
Konkluzja Zimbardo i Twoja o niemożności pokonania terroryzmu przy użyciu dotychczasowych strategii jest słuszna, choć składa się na to wiele czynników wykraczających poza psychologię społeczną.