Jacek Dehnel „Matka Makryna” - tajemnice wiary mej... DNF

Książka Jacka Dehnela „Matka Makryna” chodziła za mną od dawna. Drukowaną otrzymałem w pakiecie od Instytutu Książki, lecz zwlekałem z lekturą nie dlatego, że gruba, a dlatego, iż blurb na okładce solidnego wydania hardcover zdradzał tyle, iż zaspokajał całą moją ciekawość.

Z kolei zajawka Polskiego Radia Program 2, lepiej zredagowana, informuje nas o osobie protagonistki następującymi słowami: „Matka Makryna była znaną XIX-wieczną oszustką, która podawała się za członkinię zakonu bazylianek, prześladowaną przez prawosławnych. Swym męczeństwem zawojowała emigrację polską. Była przyjmowana przez papieży, rozpisywała się też o niej prasa francuska. Zafascynowani jej postacią byli tacy twórcy jak Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki i Cyprian Kamil Norwid.”

Szkoda tylko, że nikt nie ma odwagi, by wypowiedzieć to, co najważniejsze. Matka Makryna to OMC* polska święta. Rozumiem przyczyny takiej powściągliwości. Po podobnej informacji od razu nachodzi bowiem pytanie i refleksja – ilu oszustów zostało katolickimi świętymi? Nasuwa się też historia innego naszego OMC świętego – Romualda Traugutta. Ten z kolei nie został świętym nie z tego powodu, że był oszustem, który się zdradził, ale dlatego, że zaczęli go lansować polscy komuniści, którzy w końcu jego podobizną opatrzyli banknot dwudziestozłotowy. Po czymś takim definitywnie przestał być atrakcyjny dla Watykanu niezależnie od tego jakim był człowiekiem, jak się prowadził i czego dokonał. To z kolei rodzi pytanie, w ilu jeszcze przypadkach polityka zablokowała procesy beatyfikacyjne. I czy polityka oraz doraźne interesy Watykanu nie są tym, co kieruje masową produkcją świętych (natrzaskano ich już koło dziesięciu tysięcy, nie licząc błogosławionych, a produkcja idzie pełną parą). Wspomnę jeszcze tylko św. Miguela Juana Pellicera, Hiszpana, któremu w ciągu jednej nocy 1640 roku odrosła amputowana noga. Co sądzicie o ludziach, którzy wierzą w takie rzeczy i o tych, którzy udają, że w nie wierzą?

No, ale wróćmy do książki. Nie sięgnąłem do niej, ale skusiłem się na książkę do słuchania, którą emitował swego czasu Program 2 Polskiego Radia i której głosu użyczyła Małgorzata Rożniatowska, a którą można legalnie i za darmo odsłuchać w Ninatece.

Nie przepadam za lektorkami. Z reguły ich interpretacje są żałosne w porównaniu do tych, które oferują panowie. Dosłownie żałosne, gdyż zbyt często paniom zdarza się aktorzyć, co polega głównie na żałosnym właśnie zawodzeniu. Pani Małgorzata jednak genialnie wczuła się w rolę; nie wyobrażam sobie, iż ktoś mógłby to zrobić lepiej.

Jacek Dehnel nadał swej powieści formę dwóch (opartych na faktach i dokumentach) przeplatających się monologów Matki Makryny. Dwóch spowiedzi – tej będącej konfabulacją, i tej będącej przyznaniem się do prawdy (lub czegoś do niej zbliżonego). Treść jest narracją najwyższego lotu i przez to, zapewne nawet w druku, musi być męcząca i dołująca. No, chyba, że ktoś lubi słuchać łgarstw. Słuchanie zaś tego, właśnie przez perfekcyjną grę Małgorzaty Rożniatowskiej, tym bardziej przerosło moje siły.

Czy polecam – i tak, i nie. Polecam na pewno posłowie autora, które poszerza nieco wspomniane wcześniej informacje z blurbów, a którego niestety zabrakło w książce do słuchania. Trzeba sobie doczytać w wersji z literkami. Zaś sama książka i audiobook? Do wiedzy nie wnoszą niczego nowego, choć warsztatowo, jako literatura i interpretacja czytającej, są genialne. Sami musicie zdecydować. Ja nie miałem fazy na dłuższe katowanie się takim nastrojem, więc po dłuższej próbce dałem sobie spokój...

* OMC – o mało co

P. S. Ukraina wciąż walczy nie tylko o swoją wolność, a my, choćby w pewnym stopniu, możemy pomóc jej obrońcom i obrończyniom, w tym także naszym chłopakom na wojnie. Każde wsparcie i każda wpłata się liczy! Można wspierać na różne sposoby, ale trzeba coś robić. Tutaj zrzutka na naszych medyków pola walki działających na froncie pomagam.pl/dfa8df