"Pożądanie" Elfriede Jelinek - O patologicznej potrzebie dominacji

Elfriede Jelinek

Pożądanie

Tytuł oryginału: Lust

Tłumaczenie: Elżbieta Kalinowska-Styczeń

Wydawnictwo: W.A.B.

Liczba stron: 232

Format: papier

 

 

 

Kolorowa fotografia. Trzyosobowa rodzina. Przyjęte pozy raczej sztuczne, brak w nich naturalności. Uśmiechy wymuszone, nieszczere. Mężczyzna postawny, o surowym i władczym spojrzeniu. W jego objęciu kobieta, elegancko ubrana, wzrok melancholijny, z wyrazu twarzy można odczytać coś na wzór rezygnacji, zobojętnienia, uległości. Najwięcej życia widać w sylwetce dziecka, choć i jego twarz naznaczona jest trudnym do uchwycenia i wyrażenia cieniem. Być może to jarzmo świadomości, wynikającej z tego, że ujrzało zbyt wiele? Przyjrzymy się jeszcze raz zdjęciu, bo to jego ostatnie chwile. Zaraz dokonamy wiwisekcji. Zetrzemy błyszczący lakier, tę najbardziej zewnętrzną warstwę, by przekonać się, co się pod nią skrywa. Odkrycia mogą być nieprzyjemne, ale konieczne, bowiem powiedzą nam wiele na temat mrocznych aspektów człowieczej natury. Przygotujemy się na najgorsze, bo oto ze skalpelem pewnie dzierżonym w dłoni wkracza Elfriede Jelinek (ur. 1946), austriacka pisarka i feministka, laureatka Literackiej Nagrody Nobla w roku 2004, autorka powieści Pożądanie.

"Krew i flaki w szkole średniej" Kathy Acker - Kontrowersyjnie o krzywdzie

Kathy Acker

Krew i flaki w szkole średniej

Tytuł oryginału: Blood and Guts in High School

Tłumaczenie: Andrzej Wojtasik

Wydawnictwo: Ha!art

Seria: Przekładów

Liczba stron: 320

Format: .epub

 

 

JESTEM SAMA. SRAM NA ROZRÓŻNIENIA MIĘDZY OBŁĘDEM I ZDROWIEM PSYCHICZNYM. CZY KTOŚ WIE, CO SIĘ DZIEJE? [1].

Zaznana krzywda, poczucie niesprawiedliwości czy doświadczone prześladowanie może stanowić paliwo dla gniewu, którego płomień bywa trudny do ugaszenia. Jeśli jednak pozwolić mu się rozprzestrzeniać w sposób niekontrolowany, chaotyczny, jego języki mogą dosięgnąć i nas. Ostrze agresji obraca się ku nam samym, i w autodestrukcyjnym galopie pędzimy na czołowe spotkanie z otchłanią. Jak jednak żyć, trwać czy choćby wegetować, jeśli świat, za sprawą naszych bliźnich, jawi się jako arena nieustannej walki, zmagań, gdzie słabsi są nieustannie poniżani, upodlani i dręczeni? Cóż innego poza złością pozostaje, kiedy poraża nas bezradność własna, ale i innych, udających, że nie dostrzegają żadnego problemu? Można tylko krzyczeć i wyć, licząc, że w końcu nasz skowyt przebije się do uszu ogółu – takim rozpaczliwym wołaniem jest eksperymentalna i nieszablonowa powieść Krew i flaki w szkole średniej, autorstwa Kathy Acker (1947 – 1997), amerykańskiej powieściopisarki, reprezentantki feminizmu w literaturze.

"Wczorajsza mgła" Leonardo Padura Fuentes - Błąkając się we mgle przeszłości

Leonardo Padura Fuentes

Wczorajsza mgła

Tytuł oryginału: La neblina del ayer

Tłumaczenie: Adam Elbanowski

Wydawnictwo: Noir sur Blanc

Liczba stron: 320

Format: papier

 

 

 

Jezioro pamięci zachwyca swoim błękitem. Niemal nieruchoma tafla, kołysana delikatnymi falami, hipnotyzuje pięknym odbiciem nieba, po którym leniwie przepływają kłębiaste chmury. Lecz cóż to?! Ktoś dał nura do wody, schodzi coraz niżej i niżej, i zawzięcie zaczyna przekopywać dno. Jezioro staje się mętne, wzniesiony muł zaburza widoczność, wszystko kotłuje, a na powierzchnię wypływają rzeczy oślizgłe, pełne szlamu, przegniłe, straszliwe! Ach, zgubna ciekawości, och, przeklęta dociekliwości! Na cóż wam to? Zakłócacie spokój tych, którzy już odeszli. Niszczycie pocieszającą ułudę, w której bezpiecznie trwają żywi! Grzebanie w przeszłości to proszenie się o kłopoty, o czym zresztą przypominam nam Leonardo Padura Fuentes (1955), kubański pisarz i dziennikarz, autor powieści Wczorajsza mgła.

"Fikcje" Jorge Luis Borges - W labiryntach człowieczej wyobraźni

Fikcje

Jorge Luis Borges

Tytuł oryginału: Ficciones

Tłumaczenie: Kalina Wojciechowska, Kazimierz Piekarec, Andrzej Sobol-Jurczykowski, Stanisław Zembrzuski

Wydawnictwo: Państwowy Instytut Wydawniczy

Liczba stron: 151

Seria: Proza Współczesna

Format: papier

 

Łacińskie słowo fictio, od którego pochodzi termin fikcja, obfituje w znaczenia, bowiem można tłumaczyć je jako tworzenie, kształtowanie, ale i zmyślenie. Za fikcję uznajemy coś wymyślonego, coś, egzystującego wyłącznie pozornie lub formalnie. Fikcją jest również obraz świata przedstawionego w dziele literackim, jak i konstrukcja myślowa, nie posiadająca odpowiedników w realnym świecie. Mimo, iż fikcja nie istnieje w otaczającej nas rzeczywistości, to bardzo często się do niej odnosi, inspiruje się nią bądź dyfunduje do niej przez membrany człowieczych umysłów. Ślady takiego przenikania tego, co jest projekcją wyobraźni, do tego, co uznajemy za prawdziwe i namacalne, ciekawie śledzi Jorge Luis Borges (1899 – 1986), argentyński pisarz, poeta i eseista, autor zbioru o wymownym tytule Fikcje.

 

"Wszyscy zakochani nocą" Mieko Kawakami - O prawie do odmienności

Mieko Kawakami

Wszyscy zakochani nocą

Tytuł oryginału: Subete mayonaka no koibitotachi

Tłumaczenie: Anna Horikoshi

Wydawnictwo: Mova

Liczba stron: 175

Format: epub

 

 

 

Funkcjonowanie w ludzkiej gromadzie to nieustanna sztuka kompromisów. Egzystując na łonie cywilizacji człowiek zmuszony jest do przestrzegania wielu zestawów reguł, praw czy konwenansów, co niejednokrotnie wiąże się z koniecznością wyciszania pewnych zachowań, a wzmacniania innych. Jednym ludziom ta gra przychodzi z łatwością, bez większego wysiłku, ale nie brak i takich, dla których istnienie pośród innych jest nie lada wyzwaniem. O tym, jak wygląda codzienność osobnika aspołecznego, możemy przekonać się, sięgając po powieść Wszyscy zakochani nocą, autorstwa japońskiej pisarki Mieko Kawakami.

"Golgota" Czingiz Ajtmatow - Ecce homo

Golgota

Czingiz Ajtmatow

Tytuł oryginału: Плаха

Tłumaczenie: Alicja Wołodźko-Butkiewicz

Wydawnictwo: Państwowy Instytut Wydawniczy

Liczba stron: 326

Seria: Współczesna Proza Światowa

Format: papier

 

Zgodnie z żydowską tradycją, Adam, pierwszy człowiek, praojciec rodzaju ludzkiego, został pochowany na jednym ze wzgórz w pobliżu Jerozolimy (gdzie został wcześniej stworzony) – tam spoczywa jego czaszka, stąd hebrajska nazwa miejsca to גולגולת (Gulgoleth), co tłumaczy się jako Miejsce Czaszki. W czasach, kiedy Jerozolima była częścią Prowincji Judea w Cesarstwie Rzymskim, na Golgocie dokonywano egzekucji skazańców – najgłośniejszą ofiarą Golgoty jest Jezus Chrystus, który po pokonaniu morderczej, z racji dźwiganego ciężaru, trasy, został ukrzyżowany. W tradycji chrześcijańskiej Golgota jest więc symbolem ogromnego cierpienia oraz poświęcenia, ale i równie wielkiej krzywdy, jaką człowiek, z racji nienawiści, głupoty czy zaślepienia, potrafi wyrządzić swojemu bliźniemu. O gargantuicznych wręcz rozmiarach krzywd, których autorem są ludzie przypomina nam Czingiz Ajtmatow (1928 – 2008), kirgiski pisarz tworzący głównie w języku rosyjskim, dramaturg i scenarzysta filmowy, autor powieści, nomen omen, Golgota.

 

"Biały statek" Czingiz Ajtmatow - Na pastwie dorosłości

Biały statek

Czingiz Ajtmatow

Tytuł oryginału: Белый пароход

Tłumaczenie: Marta Okołów-Podhorska

Wydawnictwo: Państwowy Instytut Wydawniczy

Liczba stron: 125

Seria: Proza Współczesna

Format: papier

 

Sposób postrzegania świata przez dzieci jest w niemałym stopniu zdeterminowany przez wychowujących je dorosłych. To opiekunowie uczą podstawowej wiedzy na temat funkcjonowania złożonej rzeczywistości, tłumaczą metody meandrowania w strumieniach sygnałów wysyłanych przez otoczenie, wreszcie objaśniają kardynalne zasady moralnego postępowania. Wychowanie dziecka jest więc zajęciem niesłychanie odpowiedzialnym, a przez to trudnym – to także proces niesłychanie wrażliwy, bowiem jego zachwianie w newralgicznym momencie może doprowadzić do nieodwracalnej katastrofy, o czym przypomina nam Czingiz Ajtmatow (1928 – 2008), kirgiski pisarz tworzący głównie w języku rosyjskim, dramaturg i scenarzysta filmowy, autor powieści Biały statek.

 

"Goodbye i wybrane opowiadania" Osamu Dazai - O trudach życia na krawędzi

Goodbye i wybrane opowiadania

Osamu Dazai

Tytuł oryginału: Guddo Bai

Tłumaczenie: Dariusz Latoś

Wydawnictwo: Akademickie Dialog

Liczba stron: 202

Seria: Skarby Orientu

Format: .epub

 

Nawet gdy życie jawi się jako nieustanna tortura, jako cykl powtarzających się pasm klęsk i niepowodzeń, jako niekończące się upokorzenie, to w wielu przypadkach to, co wydaje się być jedynym racjonalnym wyjściem – samobójstwo – jest krokiem bardzo trudnym do wykonania. Malutka, ledwie tląca się iskierka woli trwania nie pozwala na podjęcie ostatecznej akcji, która unicestwiłaby nie tylko poczucie beznadziei, ból i cierpienie, ale także byt. Tyle, że taka wegetacja na krawędzi psychicznej wytrzymałości to doświadczenie równie trudne, co bolesne, o czym przekonamy się sięgając książkę Goodbye i wybrane opowiadania autorstwa Osamu Dazaia (właśc. Shūjiego Tsushimy), japońskiego prozaika (1909 – 1948), którego dorobek do dzisiaj w Kraju Kwitnącej Wiśni cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem.