Strony
niedziela, 31 grudnia 2023
sobota, 30 grudnia 2023
Robert Galbraith i „Serce jak smoła” - papier vs. audio z zaskakującym finałem
Robert Galbraith
(J.K. Rowling)
Serce jak smoła. Część 1 i 2
tytuł oryg. The Ink Black Heart (2022)seria: Cormoran Strike #6
tłumaczenie: Anna Gralak
This edition
format: audiobook
narrator: Maciej Stuhr
Published February 2, 2023 by Wydawnictwo Dolnośląskie
ISBN: 9788327163448 (ISBN10: 8327163442) i 9788327163455 (ISBN10: 8327163450)
piątek, 29 grudnia 2023
"Train to Pakistan" Khushwant Singh - O czystkach i przyzwoitości
Khushwant Singh
Train to Pakistan
Pozornie, ludzka istota nie potrzebuje zbyt wiele, by wyrządzić krzywdę bliźniemu. Jeśli jednak bliżej przyjrzeć się temu zjawisku, okazuje się, że zagadnienie, jak zresztą każdy elementem naszej rzeczywistości, jest znacznie bardziej złożone. Aby pozbawić kogoś życia, statystyczny osobnik musi być przeświadczony, że nie ma do czynienia z istotą ludzką – nawet niewielkie pokłady empatii mogą okazać się skuteczną przeszkodą, by zgładzić innego człowieka. Dopiero odpowiednio silna narracja, że oto stoi przed nami ktoś odmienny, stanowiący z racji tej inności zagrożenie, ułatwia podniesienie na niego ręki i zadanie śmiertelnego ciosu. O tym, jak wygląda proces takiego narastającego wyobcowania, prowadzącego do mordów z zimną krwią i linczów, pisze Khushwant Singh (1915 – 2014), hinduski pisarz, prawnik, dyplomata, dziennikarz i polityk, autor powieści Train to Pakistan.
czwartek, 28 grudnia 2023
Larry McMurtry i „Szlak umrzyka” - odcinanie kuponów od Pulitzera
Larry McMurtry
Szlak umrzyka
oryg. Dead Man's WalkFirst published January 1, 1995
seria: Lonesome Dove Chronological Order #1
tłumaczenie: Marek Król
posłowie: Michał Stanek
This edition:
Format: 394 pages, Hardcover
Published November 1, 2023 by Vesper
ISBN: 9788377314661
środa, 27 grudnia 2023
"Siedem kapitulacji" Ada Palmer - O nieodzowności (?) wojny
Ada Palmer
Siedem kapitulacji
Wojna to rzecz równie straszliwa, co niewyobrażalna. To czas destrukcji i chaosu, kiedy władzę przejmuje entropia, zaś humanitaryzm i sprawiedliwość muszą ukorzyć się przed rozpętaną przemocą. Człowiek uzmysławia sobie własną bezsilność, stając się okruszyną targaną przypadkowymi podmuchami kapryśnej fortuny. Zagłada spada na całe masy, niszcząc wielu, jeszcze zanim ci odkryją zagrożenie. Wojna to niemożliwa do rozwikłania zagadka, bowiem nie sposób przewidzieć jej konsekwencji czy kontrolować jej przebiegu, a mimo to nie brak śmiałków, którzy postanawiają ją rozpętać. Co nimi kieruje? Jakie racje stają się uzasadnieniem? Ciekawych przemyśleń w tej materii dostarcza Ada Palmer (ur. 1981), amerykańska historyczka i pisarka, autorka powieści Siedem kapitulacji.
sobota, 23 grudnia 2023
wtorek, 19 grudnia 2023
w DKK Giovanni Boccaccio i 2x„Dekameron”
Giovanni Boccaccio
Dekameron
tłumaczenie: Edward Boyé1th edition:
Dekameron. Lektura z opracowaniem. Specjalna czcionka ułatwiająca szybkie czytanie
opracowała: Katarzyna Duda-Kaptur
niedziela, 17 grudnia 2023
Czytanie zabija
Takie rzeczy to tylko w @mbprawa na spotkaniach Dyskusyjnego Klubu Książki
sobota, 16 grudnia 2023
Świątecznie w mbprawa
piątek, 15 grudnia 2023
"Dzieci północy" Salman Rushdie - Wyznania łgarza
Salman Rushdie
Dzieci północy
Czas to podstępny destruktor, który bezpardonowo niszczy, psuje, okalecza. Jego upływ sprawia, że niemal wszystko, co ludzkie okazuje się wrażliwe, kruche, słabe. Trudno przeciwstawić się tej niszczycielskiej sile, choć nie brak śmiałków i śmiałkiń, podejmujących to niełatwe wyzwanie. Jedną z broni dających nadzieję na sukces w tej nierównej walce jest słowo pisane, za sprawą którego można próbować utrwalić nasze wspomnienia, a więc i naszą osobowość (choćby w pewnym stopniu). Tyle, że przeciwnik nie jest w ciemię bity i z łatwością może pokrzyżować nasze plany, plącząc nasze ewokacje, zatruwając je przekłamaniami, pomyłkami i dziurami, w rezultacie czego, nie pozostaje z nich nic innego jak tylko (…) ułuda luster i dymu; nierealne rojenia głupca [1]. Przypomina nam o tym Salman Rushdie (ur. 1947), brytyjski pisarz pochodzenia hinduskiego, autor powieści Dzieci północy.
środa, 13 grudnia 2023
Jiří Havelka „Agent” - rekonstrukcja umierania
Jiří Havelka
Agent
tłumaczenie: Michał Sieczkowskidystrybutor: audioteka
premiera PL: 10 marca 2023
premiera CZ: 2021
udźwiękowienie, miks i opracowanie muzyczne: Bojan Bojic – BELOUD Post Production Services
produkcja: Karolina Dąbrowska – Audioteka
kierownictwo produkcji: Aleksandra Dąbrowska – Audioteka
głosów użyczyli:
Przemysław Bluszcz – Narrator
Marcin Czarnik – Sasza, czyli Aleksander Litwinienko
Mariusz Bonaszewski – Ahmed, czyli Ahmed Zakajew
Oskar Hamerski – Inspektor, czyli Inspektor Brent Hyatt
Dominika Bednarczyk – Marina, czyli Marina Litwinienko
i inni
poniedziałek, 11 grudnia 2023
"Rzeka bogów" Ian McDonald - Brytyjski futuryzm w indyjskich szatach
Ian McDonald
Rzeka bogów
Po surowej ascezie króla Bhagirathy, jego prośbie staje się zadość i bogini Ganga zgadza się zstąpić na ziemię, by obmyć i oczyścić prochy 60 tysięcy synów jego przodka Sagary, spalonych przez gniewne spojrzenie wieszcza. Tyle, że wywołany tym napór spadających wód jest tak potężny i miażdżący, że Śiwa postanawia przyjąć ich impet na własną głowę. Ganga spływa więc łagodnie na ziemię ze splecionych włosów Śiwy siedmioma nurtami i podąża w kierunku morza. Tym sposobem z lodowej jaskini u stóp himalajskiego lodowca Gangotri tryska źródło Gangesu, świętej rzeki zdolnej do oczyszczania z grzechów, ale i skłonnej do wyzwalania swych niszczycielskich sił w przypadku, gdy wyznawcy ją obrażą. Ta piękna i na ogół dobra oraz łaskawa bogini płynie przez Indie oraz Bangladesz, będąc świadkiem wielu frapujących wydarzeń – na jej oczach rodzą się i upadają imperia, zaś szarzy, anonimowi ludzie, prowadzą swoje małe, choć w żadnym razie nie nudne życie. Cóż może ujrzeć Ganga za ponad 20 lat? Jaki świat ukaże się jej oczom? Bardzo ciekawą wizję proponuje nam Ian McDonald (ur. 1960), brytyjski pisarz science fiction, autor powieści Rzeka bogów.
piątek, 8 grudnia 2023
Joanna Krakowska „Odmieńcza rewolucja. Performans na cudzej ziemi”
Joanna Krakowska
Odmieńcza rewolucja
Performans na cudzej ziemi
format: ebookPublished: January 1, 2020 by Wydawnictwo Karakter i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
ISBN: 9788366147652
czwartek, 7 grudnia 2023
nie samymi książkami człowiek żyje - jak Wasze ptasie stołówki?
środa, 6 grudnia 2023
„Szepty zmarłych” Simona Becketta - niespodziewana porcja kryminału kat. B
Simon Beckett
Szepty zmarłych
Whispers of the Deadtłumaczenie: Sławomir Kędzierski
P. S. Ukraina wciąż walczy nie tylko o swoją wolność, a my, choćby w pewnym stopniu, możemy pomóc jej obrońcom i obrończyniom, w tym także naszym chłopakom na wojnie. Każde wsparcie i każda wpłata się liczy! Można wspierać na różne sposoby, ale trzeba coś robić. Tutaj zrzutka na naszych medyków pola walki działających na froncie pomagam.pl/dfa8df
poniedziałek, 4 grudnia 2023
"Płomień" Magdalena Salik - O przygotowaniach do podróży w nieznane
Magdalena Salik
Płomień
Jednym z motorów napędowych rozwoju technicznego jest ciekawość. Przedstawiciele ludzkości od zarania dziejów usiłują dostać się poza horyzont tego, co znane i oswojone, by przekonać się, cóż takiego się tam skrywa. By odbywać swe śmiałe i pionierskie eskapady, konstruowane są wszelakiej maści wynalazki – część z nich odciska niezatarte piętno na naszej cywilizacji, wytyczając nowe ścieżki, którymi podąża ludzkość. W rezultacie postęp technologiczny, szczególnie w ostatnich latach, przyspiesza w sposób wręcz eksponencjalny, tyle, że za tym rozwojem niemal zupełnie nie nadąża nasza człowiecza natura, która nadal niewiele różni się od tej sprzed kilku tysięcy lat – tymczasem nowe możliwości, to także nowe dylematy i problemy etyczne, moralne czy filozoficzne, z którymi dotychczas nigdy się nie mierzyliśmy, co do których brakuje nam doświadczenia, by przewidzieć czy choćby ocenić nasze własne reakcje. Przypomina nam o tym Magdalena Salik (1978), polska pisarka fantasy i dziennikarka, autorka powieści Płomień.
piątek, 24 listopada 2023
"Do błyskawicy podobne" Ada Palmer - Futuryzm w duchu Woltera
Ada Palmer
Do błyskawicy podobne
Przewidywanie przyszłości, szczególnie tej odległej, to zajęcie niebywale trudne (gdybym było złośliwe, rzekłobym, że to wróżenie z fusów). Bazując na aktualnym stanie wiedzy, który i tak jest zbyt obszerny, by mogła przyswoić go jednostka, możliwe jest jedynie ekstrapolowanie, a to – jakby nie spojrzeć – poszukiwanie analogii, do tego, co już znamy. Pojawienie się odkryć czy wydarzeń, które diametralnie odmieniają bieg historii, może z łatwością zdmuchnąć karciany domek naszych predykcji. Te piętrzące się trudności nie zmieniają faktu, że co rusz na horyzoncie pojawiają się śmiałkowie i śmiałkinie, mające czelność pokazywać nam swoje wizje tego, co nadejdzie. Do tego grona należy Ada Palmer (ur. 1981), amerykańska historyczka i pisarka, autorka powieści Do błyskawicy podobne.
poniedziałek, 13 listopada 2023
"The Hole" Hiroko Oyamada - Stan zawieszenia
Hiroko Oyamada
The Hole
Kiedy nasza egzystencja, od lata biegnąca jednakowymi torami, zostanie nagle zaburzona przez czynnik zewnętrzny, towarzyszyć nam może poczucie zagubienia czy pustki. Gdy stare rytuały zostaną wymiecione, a nowe jeszcze nie zdążą się ukonstytuować, możemy znaleźć się w metafizycznej próżni, w miejscu poza czasem – ludzie obok nas prowadzą normalne życie, lecz dla nas, pogrążonych w przymusowej bezczynności, rzeczywistość zaczyna nabierać dziwacznych konturów. Cienie i zaułki, które dotychczas mijaliśmy pospiesznie, z wolna odkrywają przed nami swoje sekrety – cóż jednak znajdziemy, gdy zaczniemy je eksplorować, kierując się przy tym powszechnie przyjętą logiką i racjonalnością? Ciekawych odpowiedzi w tej materii dostarcza japońska pisarka Hiroko Oyamada, autorka noweli The Hole.
poniedziałek, 6 listopada 2023
"The Factory" Hiroko Oyamada - O fabrycznej rzeczywistości
Hiroko Oyamada
The Factory
Fabryka. Zamknięta nieskończoność. Labirynt, w którym nigdy nie błądzisz (czy aby na pewno?). Przestrzeń oddzielona od zewnętrznego świata bramami, przez którą przejść mogą tylko wybrani, do grona których od niedawna się zaliczasz. Niegdyś nie miałeś (nie miałaś) tu wstępu. Pozostawało Ci tęskne spojrzenie za ludźmi znikającymi w trzewiach molocha i ciekawość dotycząca tego, co właściwie wyprawia się w licznych halach i budynkach okolonych wysokim ogrodzeniem. Ale Twój czas wreszcie nadszedł. Odbierz więc przepustkę i udaj się na wędrówkę po zakamarkach i zakątkach, które wciąż potrafią skrywać tajemnice, nawet przed starymi wyjadaczami. Nie zapomnij o przewodniku, którym będzie nowela The Factory autorstwa japońskiej pisarki Hiroko Oyamady (ur. 1983).
środa, 25 października 2023
"Dziennik sprzeciwu. Tajne zapiski obywatela III Rzeszy" Friedrich Kellner - Perspektywa sprawiedliwego
Friedrich Kellner
Dziennik sprzeciwu. Tajne zapiski obywatela III Rzeszy
Dzisiaj, ponad 90 lat po dojściu nazistów do władzy w Niemczech (30 stycznia 1933 kanclerzem zostaje Adolf Hitler), istnieje kilka narracji na temat współudziału niemieckich obywateli w hitlerowskiej machinie śmierci, która w swych krwawych trybach mieli kilka milionów ofiar. Jedna z lobbowanych tez przedstawia ówczesnych Niemców jako zbiorowisko oszukanych, zastraszonych, ubezwłasnowolnionych i otumanionych propagandą osobników, którzy wpadają w nazistowską pułapkę bez wyjścia. Podobnie jak przedstawiciele innych narodowości, stają się oni zakładnikami członków NSDAP (niem. Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, pol. Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników), którzy dyrygują opętańczym tańcem zniszczenia i zagłady. Ale czy faktycznie niemieccy cywile oraz szeregowi żołnierze z lat 1933 – 1945 to wyłącznie ofiary? Czy zniewolony niemiecki naród to tylko bierny wykonawca szaleńczych rozkazów, którym nie można się w żadnej mierze przeciwstawić? Bardzo ciekawych odpowiedzi na te pytania udziela lektura wspomnień Friedricha Kellnera, które w Polsce zostały wydane pod tytułem Dziennik sprzeciwu. Tajne zapiski obywatela III Rzeszy.
poniedziałek, 16 października 2023
"Podróż do krainy zeków" Julius Margolin - W królestwie Smoka, gdzie wszystko dzieje się na opak
Julius Margolin
Podróż do krainy zeków
Niebo z nagła się zachmurzyło. Zadęło, zaszeleściło i ciemność zasnuła ziemię. Błysnęło. Rozległ się grzmot, po którym dało się słyszeć potężny głos: Upadła, upadła Moskwa, wielka stolica. I stała się siedliskiem czerwonych demonów i kryjówką ducha krwiożerczego, i kryjówką wszelkiego plugastwa nieczystego i budzącego wstręt, bo winem paranoi i bezwzględności napojeni zostali jej władcy. Zszokowani ludzie rozdziawili w zaskoczeniu usta, do ich umysłów nie doszło jeszcze w pełni znaczenie zasłyszanych słów, gdy donośny głos raz jeszcze zabrzmiał: Ludu mój, uchodź z niej; byście nie mieli udziału w jej grzechach i żadnej z jej plag nie podlegali, bo grzechy jej narosły – aż do nieba! Jak jednak uciekać od zła na tyle wszechpotężnego, że zdolne jest ono do przesuwania państwowych granic? Dokąd zresztą się udać, kiedy z przeciwległej strony nadciąga brunatny terror, równie okrutny i bezwzględny co ten czerwony? Po 17 września 1939 roku, kiedy wschodnia część II Rzeczpospolitej zaczyna być „wyzwalana” przez Armię Czerwoną, trudno w Polsce o dobry wybór. Z jednej strony III Rzesza, z drugiej ZSRR – ci, którym nie udaje się umknąć przez granicę rumuńską, muszą podjąć wybór czy okupację spędzić pod jarzmem niemieckim czy rosyjskim. Julius Margolin (1900 – 1971) decyduje się na opuszczenie Łodzi i udaje się do rodzinnego Pińska – nowa władza, z racji odmowy przyjęcia radzieckiego paszportu, wkrótce uznaje go za element niepożądany i wysyła na reedukację do łagrów. Długi, pięcioletni pobyt w sieci radzieckich obozów opisany zostaje w biograficznej książce Podróż do krainy zeków.
poniedziałek, 2 października 2023
"Meteorolog" Olivier Rolin - O dramacie narodu przez pryzmat dramatu jednostki
Olivier Rolin
Meteorolog
Władza, a w szczególności władza w systemach totalitarnych, potrzebuje oponentów. Przeciwnicy są o tyle niezbędni, że można zrzucić na nich winę za własne nieudolne działania, zaś w obliczu potencjalnej konfrontacji z ich zagrażającymi nam oddziałami, łatwiej jest zjednać sobie zastraszonych obywateli, ograniczając jednocześnie ich prawa. Konieczność zwalczania groźnego i podstępnego rywala to dobra wymówka do wprowadzenia „tymczasowych” wyrzeczeń, ograniczeń i specjalnych środków. Stąd każdy szanujący się dyktator wskazuje takie nieprzyjazne grupy, przy czym odbywa się to według różnego klucza. W przypadku nazistowskich Niemiec głównymi antagonistami są Żydzi – podludzie odpowiedzialni za klęskę Niemiec w trakcie I wojny światowej, za traktat wersalski i jego upokarzające dla Rzeszy postanowienia, za bycie brudem zanieczyszczającym niemiecką sztukę, literaturę, teatr, muzykę i prasę. O ile hitlerowscy oprawcy tworzą dość jasno i klarownie definicje swoich adwersarzy, o tyle zgoła inne podejście praktykują stalinowscy siepacze. W Związku Socjalistycznym Republik Radzieckich wraz z dojściem do władzy bolszewików pojawia się określenie „wróg ludu” (ros. Враг народа), które jest zbiorczą nazwą dla wszystkich rzeczywistych lub potencjalnych przeciwników sowieckich rządów. Poszczególne fale terroru komunistycznego, szczególnie za czasów Stalina u steru, rozszerzają zakres pojęcia „wróg ludu” na kolejne grupy społeczne oraz dodają do niego wszystkie osoby skazane z Artykułu 58 radzieckiego kodeksu karnego, tj. przepisu, na podstawie którego aresztowano podejrzanych o działalność kontrrewolucyjną (sabotaż, dywersja, szpiegostwo, wroga propaganda, itd.). W praktyce „wrogiem ludu” może zostać każdy obywatel ZSRR i to w każdym momencie swojej egzystencji, bez względu na zasługi czy osiągnięcia na rzecz komunistycznego ustroju. Boleśnie przekonuje się o tym Aleksiej Wangengheim (1881 – 1937), radziecki uczony, którego tragiczne losy zostają przybliżone w książce Meteorolog, autorstwa Oliviera Rolina (ur. 1947), francuskiego dziennikarza i pisarza.
poniedziałek, 25 września 2023
"Układ(a)ne" Aoko Matsuda - W korporacyjnych trzewiach
Aoko Matsuda
Układ(a)ne
Ludzka egzystencja to nieustanne wchodzenie ze sobą w interakcje. Jako jednostki funkcjonujące na co dzień we wszelakiej maści gromadach, stykamy się z rzeszą osobników, którzy wywierają na nas określony wpływ. W przypadku osób odczuwających silną potrzebę akceptacji, to oddziaływanie innych na nasze postępowanie może być na tyle duże, że nasze naturalne odruchy tłamszone są na rzecz oczekiwań i powinności. Nasza osobowość zostaje stosownie przycięta, tak, by zmieściła się w gorsecie wyobrażeń na nasz temat – tyle, że długotrwałe noszenie maski, szczególnie, jeśli nas ona uwiera, jest okropnie męczące. Pojawia się zatem pokusa, by maskę zdjąć i wreszcie być sobą. Cóż się jednak wtedy stanie? Czy nasze oblicze nie będzie zdeformowane przez to, za czym tak długo chowaliśmy twarz? Dywagacji w tej materii dostarcza lektura książki Układ(a)ne autorstwa Aoko Matsudy (ur. 1979), japońskiej pisarki i tłumaczki.
piątek, 22 września 2023
"Drobiazg. Miłość w czasach genetyki" Markéta Baňková - O toksycznej mizoginii
Markéta Baňková
Drobiazg. Miłość w czasach genetyki
Kim lub czym jest człowiek? Czy jako istoty ludzkie posiadamy wolną wolę czy też nasz byt jest zdeterminowany? Co kieruje naszym postępowaniem? Czy jako jednostki jesteśmy niezależnymi elementami czy też jedynie składowymi złożonego układu, w którym zatraca się nasz indywidualizm? Szukając odpowiedzi na tego typu pytania nie można ograniczyć się wyłącznie do jednej dziedziny nauki – człowiek jest homeostatem zbyt skomplikowanym, by redukować go do pojedynczego aspektu, o czym boleśnie przekonuje się protagonista powieści Drobiazg. Miłość w czasach genetyki autorstwa czeskiej pisarki Markéty Baňkovej (ur. 1969).
środa, 20 września 2023
"Dodatkowa dusza" Wioletta Grzegorzewska - Opowieść bez duszy
Wioletta Grzegorzewska
Dodatkowa dusza
Rozpętana przez III Rzeszę Niemiecką II wojna światowa zebrała bardzo krwawe, wielomilionowe żniwo. Liczba ofiar jest niemal niemożliwa do ogarnięcia ludzką wyobraźnią – w morzu cierpienia stworzonym przez nazistów można brodzić i brodzić, aż umysł zbuntuje się i poszuka schronienia w szaleństwie bądź w zobojętnieniu, wyrażającym się w zamianie ludzkich tragedii w zimne liczby, które niczego nie wyrażają. Ale na wojnę można spojrzeć też jak na mozaikę składającą się z kamyczków dramatów poszczególnych ludzi, którzy zetknęli się z tą destrukcyjną machiną. Tę właśnie drogą w swojej powieści Dodatkowa dusza kroczy Wioletta Grzegorzewska (ur. 1974), polska poetka i prozaiczka.
piątek, 8 września 2023
"Tatsu Tarô, syn smoka" Miyoko Matsutani - Smocza przygoda
Miyoko Matsutani
Tatsu Tarō, syn smoka
Perspektywa błogiego leniuchowania bywa kusząca. Szczególnie, gdy znajdą się ludzie gotowi nam usługiwać i wypruwać z siebie żyły, byle nie zakłócać naszego nic nie robienia. Ileż jednak można się obijać i zabawiać, obżerając się przy tym bezwstydnie? Jeśli za bardzo skoncentrujemy się na samym sobie wpatrując się tylko we własny pępek, niejedno może nam przelecieć koło nosa. Warto więc skończyć z egoizmem i rozejrzeć się dookoła – być może wtedy spotka nas przygoda. Pięknie pisze o tym Miyoko Matsutani (1926 – 2015), japońska pisarka literatury dziecięcej i badaczka folkloru, autorka książki Tatsu Tarō, syn smoka.
poniedziałek, 28 sierpnia 2023
"Niewidzialne kobiety" Caroline Criado Perez - O algorytmach karmionych trefnymi danymi
Caroline Criado Perez
Niewidzialne kobiety. Jak dane tworzą świat skrojony pod mężczyzn
Różnice między mężczyznami, a kobietami to z jednej strony wynikowa biologii, z drugiej zaś to pokłosie kulturowych uwarunkowań sprowadzających się do przypisywania odmiennych, a przy tym specyficznych ról, cech i zachowań. I o ile część współczesnej literatury feministycznej koncentruje się na uzmysłowieniu, że wiele z tych różnic jest wykreowana sztucznie, o tyle istnieją także pozycje skupiające się na negatywnych aspektach braku uwzględnienia występowania tych odmienności (szczególnie biologicznych). Jedną z tego typu książek jest dzieło Niewidzialne kobiety. Jak dane tworzą świat skrojony pod mężczyzn autorstwa Caroline Criado Perez (ur. 1984), brytyjskiej pisarki, dziennikarki i aktywistki feministycznej.
poniedziałek, 21 sierpnia 2023
"Gorsze. Jak nauka pomyliła się co do kobiet" Angela Saini - O nauce (nie)wolnej od stereotypów
Angela Saini
Gorsze. Jak nauka pomyliła się co do kobiet
Przeświadczenie, iż kobiety na tyle różnią się od mężczyzn, że do pewnych rzeczy są predestynowane, do innych zaś niemal zupełnie się nie nadają, bywa traktowane jako naukowo udowodniony fakt. Biologiczna odrębność wykształcona w toku ewolucji jest przez niektórych uważana za na tyle znaczącą, że możliwe jest mówienie o statystycznie istotnych różnicach w budowie mózgu, co rzutuje na odmienne zachowania, inne zdolności czy rozbieżne przymioty. Czy jednak faktycznie aż tak bardzo się od siebie różnimy? Czy rzeczywiście, przywołując tytuł słynnej publikacji, mężczyźni są z Marsa, a kobiety z Wenus? Ciekawym głosem w tej złożonej i niepozbawionej najróżniejszych odcieni dyskusji jest książka Gorsze. Jak nauka pomyliła się co do kobiet, pióra Angeli Saini (ur. 1980), brytyjskiej reporterki, prezenterki radiowej, dziennikarki i autorki książek popularnonaukowych.
poniedziałek, 14 sierpnia 2023
"Obsesja piękna" Renee Engeln - Rzecz o tym, że nie tylko wygląd się liczy
Renee Engeln
Obsesja piękna. Jak kultura popularna krzywdzi dziewczynki i kobiety
Spóźnisz się, ale to nie powstrzymuje Cię przed ostatnim spojrzeniem w lustro. Raz jeszcze krytycznie przyglądasz się sobie, z niezadowoleniem stwierdzając, ze nie wszystkie wady udało się ukryć. Nos, brwi, usta, uszy, cera. Każdy element, w mniejszym bądź większym stopniu, dałoby się poprawić. A to dopiero twarz. Cóż powiedzieć o reszcie! Biodra, uda, łydki, ramiona, piersi, pośladki, obojczyki, palce, stopy. Nic nie jest takie, jak być powinno. Do wszystkiego można się przyczepić. Owszem, można. Tylko w jakim celu? Czy egzystencja sprowadzająca się do bycia pięknym tudzież piękną ma sens? Jaka jest tego cena? I jak wyzwolić się oków obsesji na tle własnego wyglądu? Pytania niełatwe, stąd i odpowiedzi niejednoznaczne, o czym przekonamy się sięgając po książkę Obsesja piękna. Jak kultura popularna krzywdzi dziewczynki i kobiety pióra doktor Renee Engeln, amerykańskiej wykładowczyni psychologii na Uniwersytecie Northwestern.
piątek, 4 sierpnia 2023
"Zima w Sokcho" Elisa Shua Dusapin - Minimalistyczna opowieść o międzyludzkich relacjach
Elisa Shua Dusapin
Zima w Sokcho
Spienione fale rozbijają się o opustoszałą plażę, delikatnie oprószoną śniegiem. Bezkresne morze hipnotyzuje swoim metodycznym szumem. Wędrujesz po falochronie, stopniowo oddalając się od brzegu. Wreszcie Twoim oczom ukazują się one – majestatyczne góry Taebaek. Ich ostre, ośnieżone wierzchołki drapią niebo po brzuchu, które jednak pozostaje obojętne na te pieszczoty. Gdy kontemplujesz ten cudowny widok, kątem oka dostrzegasz, że mimo kapryśnej pogody, ktoś jeszcze zdecydował się na spacer. Przyglądasz się, czekasz. Wreszcie zbliża się na tyle, że możesz dostrzec jego rysy twarzy. Raczej nietutejszy. Cudzoziemiec. Mina ni to zafrasowana, ni zadumana. Czego tu szuka? Hm… Ale na dobrą sprawę, czego szukasz tu Ty? Młoda, wykształcona i inteligentna kobieta, po studiach w Seulu, pracująca w zapyziałym pensjonacie, w prowincjonalnym Sokcho?
piątek, 28 lipca 2023
"Zarządca Sanshō" Ōgai Mori - Różne oblicza Japonii
Ōgai Mori
Zarządca Sanshō
Język to narzędzie o tyle fascynujące, że współtworzony jest przez niemal wszystkich jego użytkowników. Wpływ na jego kształt może być mniejszy bądź większy, ale samo posługiwanie się nim zapewnia nam pewne poczucie wspólnoty i podmiotowości. Operowanie językiem w formie słowa pisanego odciska ślad na literaturze i owe piętno bywa szczególnie ciekawe, gdy pisarstwo nie jest głównym zajęciem danego autora, tak jak ma to miejsce choćby w przypadku Ōgai Moriego (1862 – 1922), japońskiego lekarza, naukowca w dziedzinie medycyny, chirurga wojskowego, historyka oraz dyrektora Cesarskich Muzeów i Bibliotek, parającego się również krytyką literacką, pisarstwem, dramaturgią, poezją, filozofią i estetyką, tłumaczeniem literatury europejskiej oraz reformą języka japońskiego. Z próbką twórczości literackiej tego wszechstronnego osobnika możemy zapoznać się dzięki wydawnictwu Tajfuny, które w ramach 6. tomu serii Tajfuny Minii opublikowało zbiorek Zarządca Sanshō.
poniedziałek, 17 lipca 2023
"Piekło w butelkach" Kyūsaku Yumeno - Na krawędzi snu, na krawędzi prawdy
Kyūsaku Yumeno
Piekło w butelkach
Lider polskiego punkowego zespołu KSU Eugeniusz „Siczka” Olejarczyk w piosence Na krawędzi snu (do której tekst napisał Maciej „Michał Broda” Augustyn) śpiewa: Nie wiem, co jest prawdą na krawędzi snu. Nie wiem, co jest snem na krawędzi prawdy [1]. Wersy te idealnie korespondują z treściami zawartymi w Piekle w butelkach, zbiorze opowiadań autorstwa Kyūsaku Yumeno (1889 – 1936), japońskiego pisarza okresu Shōwa (1926 – 1989). Rzeczona książeczka (wydanie elektroniczne liczy sobie 79 stron) to 5. tom serii Tajfuny Mini warszawskiej oficyny Tajfuny specjalizującej się w literaturze azjatyckiej.
środa, 12 lipca 2023
"Bratnia dusza" David Diop - O szaleństwie z zemsty zrodzonym
David Diop
Bratnia dusza
Są wydarzenia, które pozostawiają na nas niezatarty ślad. Piętno, którego nie da się zmazać, osad uparcie gromadzący się na dnie naszej duszy. Wspomnienia, które dręczą. Wewnętrzne głosy, które prześladują. Doświadczeniami tego typu są z pewnością śmierć oraz wojna, dwa potężne żywioły, nierozerwalnie ze sobą powiązane, których traumatyczna siła może okazać się otchłanią brutalnie zaburzającą naszą psychiczną równowagę. Przypomina nam o tym francuski pisarz David Diop (ur. 1966), autor powieści Bratnia dusza.