Archiwum Neptuna

Archiwum Neptuna

Jerzy Miciński

Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej Warszawa 1957

Dawno, dawno temu, kiedy byłem jeszcze dzieckiem nie myślącym nawet o czymś takim, jak bycie młodzieżą, dzięki moim rodzicom wpadały mi w ręce, niby przypadkiem, różne książki, które, jak później dopiero doceniłem, rozbudziły we mnie ciekawość; pragnienie by wiedzieć. By wiedzieć dla zaspokojenia własnej ciekawości, gdyż ciekawe jest wszystko. Wiele z nich pamiętam do dziś, a jedną z bardziej szczególnych było Archiwum Neptuna. Publikacja, której autorem jest Jerzy Miciński, stanowi zbiór krótkich tekstów, ciekawostek z wielu dziedzin, których większość ukazała się wcześniej w różnych czasopismach, a które łączyło jedno słowo: MORZE.

Niedawno przypadkiem trafiłem na niezwykle godną reklamowania inicjatywę. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego w Gdańsku przystąpiła do współtworzenia Bałtyckiej Biblioteki Cyfrowej. Mam nadzieję, iż przedsięwzięcie będzie się rozwijać. Czemu o tym wspominam? Gdyż tam właśnie trafiłem na wspomniane Archiwum Neptuna (link prowadzi do książki, którą można czytać online lub ściągnąć na dysk. Z nutką nostalgii zacząłem czytać i nagle się okazało, iż choć nie ma już, co oczywiste, w tej publikacji niczego dla mnie nowego, to urzeka mnie ów niepowtarzalny klimat lamusa ciekawostek. Okazało się, że mimo prawie sześćdziesięciu lat, które minęły od wydania Archiwum, nadal jest ono bardzo interesującą lekturą. Tym bardziej wartościową, że na obecnym rynku wydawniczym widać chroniczny brak podobnych publikacji.

Ta stara książka wywołuje wiele refleksji na różnych poziomach. Pokazuje, między innymi, jak kłamliwy jest powtarzany przez wielu slogan, iż jeśli czegoś nie ma w internecie, to takie coś po prostu nie istnieje. Wiedza sieciowa jest dziurawa, przy czym złudzenie, iż jest kompletna, okazuje się niejednokrotnie tym groźniejsze, że wielu nie zdaje sobie z tego sprawy. Spróbujmy wyszukać w sieci informacje o Jerzym Micińskim, autorze Archiwum. O tym, czym się zajmował, co stworzył, znajdziemy wiele, choć to tylko ułamek rzeczywistych jego osiągnięć. A o nim samym? O tym, kim był i jak żył? Ale wróćmy do jego książki.

Archiwum Neptuna na pozór monotematyczne, gdyż poświęcone morzu, w rzeczywistości zawiera „posty” z tak różnych dziedzin jak historia, biologia, geografia, technika i konstrukcje. Jest przyjemną lekturą nawet dla dorosłych obeznanych z tematem. Jestem przekonany, iż nawet miłośnicy marynistyki znajdą ciekawostki całkiem im nieznane. Najbardziej polecam jednak książkę rodzicom dzieci wyrastających z bajek i przeżywających szok z wejścia w świat szkolnej urawniłowki i lektur obowiązkowych. Różnorodność tematyki i zwartość poszczególnych artykułów składających się na publikację sprawi, że mały odbiorca nie zdąży się znudzić. Nim minie zainteresowanie jedną ciekawostką, już ma nową, całkiem odmienną tematycznie, a zawsze interesującą, intrygującą lub nawet zadziwiającą. Takie książki jak Archiwum Neptuna to droga, by przeciwstawić się wizji świata wyłaniającej się z mass-mediów, w którym do wyboru są tylko takie drogi życiowe jak muzyka, sport i polityka. To sposób do pokazania i zobaczenia, jakie dziwne rzeczy się działy na przestrzeni dziejów i jak niezwykłymi drogami podążały ludzkie umysły próbujące poznać i okiełznać morze. Niewiele jest książek potrafiących równie lekko i zarazem interesująco pokazać, jak wiele jest ciekawych rzeczy dookoła nas, którymi można się w życiu zajmować, a ta jest jedną z tych nielicznych. Dlatego gorąco polecam wszystkim, od maluszka do staruszka. Jednym, by szerzej otworzyli oczy i umysł, drugim dla rozrywki niosącej jednak konkretną wiedzę. Każdemu w innym celu, ale każdemu przyda się zajrzeć do tej zapomnianej nieco książki. Tym bardziej, iż można za darmo, co jest ewenementem w erze płatnych ebooków próbujących zmusić nas do zapomnienia o papierowych książkach, które zawsze były w bibliotekach dostępne za darmo

Wasz Andrew